Image
DR. Semih Kadıoğlu | 9/8/2023 | Türkçe(Turkish)

RHODIOLA ROSEA

ETKİ MEKANİZMASI VE LİTERATÜR

Salidrosid içeriği, Rhodiola'nın özelliklerine çok katkıda bulunur ve Rhodiola Rosea'daki ana aktif biyoaktif bileşendir. Bir dizi çalışma, salidrosidin anti-Alzheimer hastalığı, anti-Parkinson hastalığı, anti-Huntington hastalığı, anti-inme, anti-depresif etkiler ve anti-travmatik beyin hasarı dahil olmak üzere nöroprotektif aktiviteler sergilediğini ortaya koymuştur; bilişsel işlevi iyileştirmek, bağımlılığı tedavi etmek ve epilepsiyi önlemek için de yararlıdır. Bu salidroside ile alakalı potansiyel koruyucu etkilerinin altında yatan mekanizmalar, oksidatif stres yanıtı, inflamasyon, apoptoz, hipotalamus-hipofiz-adrenal eksen, nörotransmisyon, nöral rejenerasyon ve kolinerjik sistemleri düzenlemesidir. Yan etkilerden arınmış olmak nörolojik hastalıkların tedavisi için aday bir ilaç olarak salidroside’ı potansiyel olarak çekici hale getirir. Mevcut yayınlanmış literatürle ispatlanmıştır ki, salidroside’in merkezi sinir sistemine yüksek etkinlik ve düşük toksisitesi ile yararlı bir terapötik ilaç olarak potansiyel kullanıma sahip olduğu açıktır. Aβ1–42 ile indüklenen AD PC12 hücre hatlarında yapılan bir in vitro çalışma, salidrosidin sitotoksisiteyi azalttığını, reaktif oksijen türleri (ROS) birikimini azalttığını ve 3 saat salidrosid ön inkübasyonundan (1, 5, 10 ve 50 mg/mL) sonra antioksidan enzimleri doza bağımlı bir şekilde aktive ederek hücre içi malondialdehidi azalttığını belirledi. Ayrıca, salidrosid (10, 50 ve 100 μM) ile ön tedavinin, in vitro olarak antioksidan enzim aktivitelerini artırarak, apoptozis ilişkili protein ekspresyonunu düzenleyerek, mitokondriyal membran potansiyeli (MMP) ve ROS üretimindeki anormallikleri onararakAβ25-35 ile indüklenen SH-SY5Y hücrelerinde oksidatif stresi ve apoptozu konsantrasyona bağımlı şekilde önemli ölçüde inhibe ettiği gösterilmiştir. Buna ilaveten, salidrosidin (5, 100 ve 200 μM), PI3K/Akt/mTOR sinyali yoluyla Aβ1–42 ile inkübe edilmiş primer nöronlarda Aβ seviyelerini düşürdüğü bulundu. Salidroside (2, 6 ve 20 uM), Tao transgenik Drosophila'nın hem uzun ömürlülüğünü hem de lokomotor aktivitesini doza bağlı bir şekilde iyileştirdi. Bu çalışmalar, salidrosidin koruyucu etkilerinin, toplam p-GSK3β'nın yukarı regülasyonundan ve p-tau'nun aşağı regülasyonundan kaynaklandığını ortaya koydu.

Yakın tarihli bir çalışmada Gao ve arkadaşları, salidrosidin sıçanlarda 28 gün boyunca günde bir kez (20 ve 40 mg/kg) salidrosid (20 ve 40 mg/kg) uygulamasıyla d-galaktozun neden olduğu bilişsel eksiklikleri iyileştirdiğini gösterdi. Bu etkide yer alan mekanizmanın, enflamatuar sitokin seviyelerine ve apoptoza aracılık etmesine rağmen, anti-nöroinflamasyon ve SIRT1/NF-κB yolu aracılığıyla apoptoz faktörleri ile yakından ilişkili olduğu bildirilmiştir. Ayrıca salidrosid 10−7, 10−6 ve 10−5 mol/L'lik dozlarda, glutamat eksitotoksik hasarının neden olduğu PC12 hücrelerinde aşırı Ca2+ artışını ve kalsiyum depolarının salınımını inhibe etti. Daha ileri bir çalışma, salidrosidin (120 ve 240 uM) in vitro olarak p-Akt'yi uyararak birincil hipokampal nöronları glutamatın neden olduğu apoptoza karşı koruduğunu bildirdi. Başka bir çalışma, salidrosidin (1-100 μM) MMP'yi düzenlediğini, mitokondriyal sit c'nin sitozole salınmasını baskıladığını ve H2O2 ile indüklenen PC12 hücrelerinde bir apoptoz yoluyla kaspaz aktivasyonunu zayıflattığını bildirdi. Özellikle, salidrosid (200 uM), BACE1 ekspresyonunu, Aβ üretimini ve β-sekretaz aktivitesini etkili bir şekilde baskıladı ve hipoksi kaynaklı SH-SY5Y hücrelerinde çözünebilir amiloid öncü protein salgılanmasını tetikledi, bu da salidrosidin AD'nin önlenmesinde ve tedavisinde yararlı olabileceğini düşündürdü. 

KONU İLE İLGİLİ ÇIKMIŞ YAYINLAR : 

** Aging Dis. 2019 Feb 1;10(1):134-146.doi:10.14336/AD.2018.0511.eCollection 2019 Feb.

Rosenroot (Rhodiola): Potential Applications in Aging-related Diseases

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6345333/pdf/ad-10-1-134.pdf

** PLoS One. 2012;7(1):e29641.doi: 10.1371/journal.pone.0029641. Epub 2012 Jan 3.

Protective effects of a Rhodiola crenulata extract and salidroside on hippocampal neurogenesis against streptozotocin-induced neural injury in the rat

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3250459/pdf/pone.0029641.pdf

** Front Pharmacol. 2021 Nov 5;12:736198.doi: 10.3389/fphar.2021.736198. eCollection 2021.

Preclinical Evidence and Possible Mechanisms of Rhodiola rosea L. and Its Components for Ischemic Stroke: A Systematic Review and Meta-Analysis

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8602078/pdf/fphar-12-736198.pdf

** Drug Des Devel Ther. 2018 May 24;12:1479-1489.doi: 10.2147/DDDT.S160776.

Pharmacological activities, mechanisms of action, and safety of salidroside in the central nervous system

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5973445/pdf/dddt-12-1479.pdf

** Front Aging Neurosci. 2022 Jan 21;13:809433.doi: 10.3389/fnagi.2021.809433. eCollection 2021.

Salidroside Ameliorates Alzheimer's Disease by Targeting NLRP3 Inflammasome-Mediated Pyroptosis

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8814655/pdf/fnagi-13-809433.pdf

** Chin Med. 2022 Jul 4;17(1):82.doi: 10.1186/s13020-022-00634-3.

Salidroside attenuates neuronal ferroptosis by activating the Nrf2/HO1 signaling pathway in Aβ1-42-induced Alzheimer's disease mice and glutamate-injured HT22 cells

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9254541/pdf/13020_2022_Article_634.pdf

** Cell Biosci. 2022 Nov 4;12(1):180.doi: 10.1186/s13578-022-00918-z.

Salidroside reduces neuropathology in Alzheimer's disease models by targeting NRF2/SIRT3 pathway

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9636768/pdf/13578_2022_Article_918.pdf